21 maart 2018
Concurrentiebeding in overeenkomst van opdracht
Zowel in de arbeidsovereenkomst als de overeenkomst van opdracht kan een concurrentiebeding worden opgenomen. Hierdoor kan een werkgever/opdrachtgever voorkomen dat een werknemer bij de concurrent gaat werken. De Rechtbank Rotterdam moest onlangs beoordelen of de medewerker van een tandartspraktijk aan het concurrentiebeding gehouden kon worden. Hierbij speelde onder andere de kwalificatie van de overeenkomst een belangrijke rol.
Feiten
De medewerker is vanaf 2012 werkzaam bij een tandartspraktijk. In de overeenkomst is een concurrentiebeding opgenomen. De medewerker mocht twee jaar na het einde van de overeenkomst niet binnen een straal van 35 kilometer bij een andere tandarts werken.
De tandartspraktijk had op enig moment een betalingsachterstand bij de praktijkmedewerker. Om de tandartspraktijk onder druk te zetten, heeft de praktijkmedewerker het faillissement van de tandartspraktijk aangevraagd. Onder druk van het faillissement heeft de tandartspraktijk de vordering van de medewerker betaald. De verhoudingen kwamen hierdoor op scherp te staan.
De praktijkmedewerker was niet meer welkom in de praktijk. Ook is er door de tandartspraktijk een tuchtklacht tegen de medewerker ingediend. De overeenkomst met de medewerker wordt uiteindelijk door de tandartspraktijk beëindigd.
Concurrentiebeding
De tandartsmedewerker heeft gevorderd het concurrentiebeding te schorsen. Volgens de medewerker moet artikel 7:653 BW worden toegepast. De overeenkomst tussen partijen zou namelijk kenmerken van een arbeidsrelatie vertonen.
In artikel 7:653 BW is bepaald aan welke vereisten een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst moet voldoen. Zo mag een concurrentiebeding in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd slechts onder strenge voorwaarden worden opgenomen. Daarnaast is in artikel 7:653 BW geregeld dat de rechter een concurrentiebeding kan vernietigen indien het concurrentiebeding niet noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs- of dienstbelangen. Het concurrentiebeding kan door de rechter ook worden vernietigd wanneer de werknemer door het concurrentiebeding onredelijk wordt benadeeld.
Toepasselijkheid 7:653 BW
Voor het antwoord op de vraag of artikel 7:653 BW kan worden toegepast is het relevant of er sprake is van een arbeidsovereenkomst. In dit geval waren partijen een overeenkomst van opdracht overeengekomen. Ondanks dat deze overeenkomst kenmerken van een arbeidsrelatie vertoont, is er tussen partijen geen sprake van een arbeidsovereenkomst. Artikel 7:653 BW is dan ook niet van toepassing op de overeenkomst van opdracht. De wet is hierover duidelijk en ook de Hoge Raad heeft dit al eerder geoordeeld.
Redelijkheid en billijkheid
Omdat het hier om een overeenkomst van opdracht gaat, moet de rechtbank beoordelen of het concurrentiebeding naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is. Een rechter toetst dit terughoudend. Toch weegt de rechtbank ook mee dat het recht om vrij te kunnen kiezen welke arbeid iemand wenst te verrichten een belangrijk grondrecht is. Niet ieder concurrentiebeding kan daardoor in stand blijven. De rechtbank maakt een belangenafweging.
Bereik en duur concurrentiebeding
De rechtbank oordeelt dat het concurrentiebeding voor een periode van twee jaar en een straal van 35 kilometer niet ongebruikelijk is. Gelet op deze beperkingen, is de inhoud van het concurrentiebeding niet onredelijk.
Belangenafweging
Het belang van de tandartspraktijk is voorkomen dat de medewerker zijn praktijk gaat beconcurreren. Bovendien speelt hierbij ook mee dat de tandartsenpraktijk in een krimpregio ligt.
De medewerker heeft niet goed duidelijk gemaakt waarom het bezwaarlijk is om buiten de straal van 35 kilometer van de tandartspraktijk werkzaam te zijn. De medewerker kan namelijk nog steeds in zijn eigen woonplaats werken. De tandartspraktijk heeft verschillende vacatures van andere tandartspraktijken buiten de straal van 35 kilometer overgelegd. Ook buiten het gebied van 35 kilometer is voldoende werkgelegenheid voor de medewerker.
De rechtbank wijst de schorsing van het concurrentiebeding dan ook af.
Wat betekent dit voor u?
Wanneer u een concurrentiebeding met een ander aangaat, is het belangrijk dat u bij de gevolgen van dit beding stilstaat. Een concurrentiebeding kan uw vrijheid om te werken waar u wil, fors belemmeren. U kunt het concurrentiebeding later (gedeeltelijk) vernietigen, maar dit is niet altijd gemakkelijk. Hierbij is het ook essentieel wat voor overeenkomst u sluit. Als werknemer geniet u andere bescherming dan een opdrachtnemer.
