Fosfaatrechten eigendom van pachter

In een eerder blog schreef ik al over een geschil tussen een uitschaarder en een inschaarder over fosfaatrechten. In deze blog zal ik ingaan op een geschil over fosfaatrechten tussen een verpachter en een pachter. De tussen partijen geldende pachtovereenkomst is in onderling overleg beëindigd. Vervolgens doet zich de vraag voor of de verpachter aanspraak kan maken op de fosfaatrechten van pachter. Is de pachter verplicht bij beëindiging van de pachtovereenkomst de fosfaatrechten aan de verpachter over te dragen? Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde hierover als volgt.

In beginsel geen plicht tot overdragen fosfaatrechten

In de pachtovereenkomst tussen partijen is niets geregeld over de vraag aan wie de fosfaatrechten toekomen bij het einde van de pachtovereenkomst. Het hof oordeelt dat de fosfaatrechten in beginsel van de pachter zijn en dat er geen reden is de rechten aan de verpachter over te dragen bij het einde van de pacht.

Uitzondering

Alleen in het geval de verpachter langdurig bedrijfsmiddelen aan de pachter ter beschikking heeft gesteld die voor het bedrijf van de pachter van overwegend belang zijn om zijn bedrijf te kunnen exploiteren, heeft de verpachter een aanspraak op fosfaatrechten.

De eisen van redelijkheid en billijkheid brengen mee dat onder bepaalde voorwaarden een verplichting tot overdracht bestaat. Onder de volgende voorwaarden is de pachter verplicht tot overdracht van fosfaatrechten aan de verpachter:

– tussen verpachter en pachter bestond op 2 juli 2015 een reguliere pachtovereenkomst of een geliberaliseerde pachtovereenkomst die bij het aangaan 12 jaar of langer duurt;

– het betreft hoevepacht of pacht van minimaal 15 ha grond of pacht van een gebouw; het gebouw moet specifiek zijn ingericht voor de melkveehouderij en voor de uitoefening daarvan noodzakelijk zijn en door de verpachter ten behoeve van het bedrijf van de pachter aan de pachter ter beschikking zijn gesteld;

– de fosfaatrechten worden voor 50% toegerekend aan de gebouwen en 50% aan de grond die de pachter op 2 juli 2015 ten behoeve van het gehouden vee ten dienste stonden en naar verhouding toegerekend aan het gepachte;

– de verpachter dient aan de pachter 50% van de marktwaarde van de over te dragen fosfaatrechten per datum einde pachtovereenkomst te betalen.

Conclusie

In beginsel zijn de fosfaatrechten dus van de pachter. De pachter kan in principe dan ook niet worden verplicht om zijn fosfaatrechten aan de verpachter over te dragen aan het einde van de pacht. Dit geldt niet als de verpachter langdurig bedrijfsmiddelen aan de pachter te beschikking heeft gesteld die voor het bedrijf van de pachter van overwegend belang zijn om zijn bedrijf te kunnen exploiteren.

mr. C.A. (Lianne) van Kooten - de Jong

Mr. C.A. van Kooten-de Jong is gespecialiseerd in het agrarisch recht. Ze staat zowel pachters als verpachters bij in procedures bij de civiele rechter. Heeft u vragen over onder andere fosfaatrechten of pacht, dan kunt u altijd vrijblijvend contact met haar opnemen om uw zaak met haar te bespreken via 030-2877000.