Battle of forms – Algemene voorwaarden
Indien twee partijen naar hun algemene voorwaarden verwijzen, kan onduidelijkheid bestaan over welke algemene voorwaarden van toepassing zijn. Dit leerstuk wordt de battle of forms genoemd.
Uitdrukkelijke afwijzing
Artikel 6:225 lid 3 BW luidt: “Verwijzen aanbod en aanvaarding naar verschillende algemene voorwaarden, dan komt aan de tweede verwijzing geen werking toe, wanneer daarbij niet tevens de toepasselijkheid van de in de eerste verwijzing aangegeven algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wordt gewezen”.
Dit betekent dat wanneer partij A een offerte uitbrengt waarin hij verwijst naar zijn algemene voorwaarden en partij B bij de aanvaarding van deze offerte de algemene voorwaarden van partij A afwijst en naar zijn eigen algemene voorwaarden verwijst, de algemene voorwaarden van partij B van toepassing zijn. Het is onvoldoende om een standaardclausule in de algemene voorwaarden op te nemen waarin de algemene voorwaarden van de wederpartij van de hand worden gewezen. Partij B zal expliciet moeten vermelden dat de andere algemene voorwaarden worden afgewezen. Ook zal hij expliciet moeten vermelden welke algemene voorwaarden worden afgewezen. U doet er als ondernemer dan ook verstandig aan om de naam van de wederpartij waarvan u de algemene voorwaarden afwijst te vermelden.
Beide partijen wijzen uitdrukkelijk af
Wanneer partij A na de uitdrukkelijke afwijzing van partij B ook de algemene voorwaarden van partij B uitdrukkelijk afwijst, geldt de regel van artikel 6:225 lid 3 BW niet meer. In dat geval zullen de algemene voorwaarden van partij A als een nieuw aanbod worden aangemerkt. Het hangt van de gedragingen en mededelingen van partij B af of de algemene voorwaarden van partij A worden aanvaard. Stel partij B blijft bijvoorbeeld facturen sturen waarop staat dat zijn algemene voorwaarden van toepassing zijn. Dan kan niet worden aangenomen dat hij de algemene voorwaarden van partij A heeft aanvaard.
Geen uitdrukkelijke afwijzing
Vaak zullen partijen zich echter niet bewust zijn van het feit dat zij beide naar hun algemene voorwaarden verwijzen. Zij zullen de toepasselijkheid van de andere algemene voorwaarden dan ook niet uitdrukkelijk afwijzen. Welke algemene voorwaarden zijn dan van toepassing?
In dat geval zullen de algemene voorwaarden van partij A van toepassing zijn. Deze regel wordt ook wel de ‘first shot-rule’ genoemd. Het is daarom van belang om zo snel mogelijk naar uw algemene voorwaarden te verwijzen.
Battle of forms tussen internationale partijen
Indien u met een buitenlandse contractspartij contracteert moet u erop alert zijn dat de ‘first shot rule’ niet van toepassing is. Zo geldt in Duitsland de ‘knocked out-rule’. Dit houdt in dat wanneer twee partijen naar hun eigen algemene voorwaarden verwijzen, beide algemene voorwaarden niet van toepassing zijn. Er zijn zelfs landen waar niet uit de wet of rechtspraak een duidelijke regel voor de battle of forms volgt.
Welke algemene voorwaarden tussen internationale partijen van toepassing zijn is afhankelijk van de vraag door welk recht de overeenkomst wordt beheerst. Wanneer het Nederlands recht op de overeenkomst van toepassing is, zal de ‘first shot-rule’ van toepassing zijn. Indien partijen een koopovereenkomst hebben gesloten, kan het Weens Koopverdrag van toepassing zijn.
Ter handstelling
Voor het antwoord op de vraag welke algemene voorwaarden van toepassing zijn, blijft van belang dat de algemene voorwaarden ter hand zijn gesteld. Verwijst u in uw offerte slechts naar de algemene voorwaarden en vergeet u deze algemene voorwaarden ter hand te stellen? Dan zijn uw algemene voorwaarden niet van toepassing.